zaterdag 29 januari 2011

Twee Italiaanse opera's op zaterdagavond in de ether

Puccini's Tosca
Op zaterdag 29 januari kan men, indien gewenst, de keuze maken om te luisteren naar één van de twee via de radio te ontvangen Italiaanse muziekdrama's, al moet gezegd dat deze elkander slechts ten dele overlappen.
Om 19:00 uur begint in het programma Opera on 3 op BBC Radio 3 het geliefde muziekdrama Tosca uit 1899-1900 van Giacomo Puccini (1858-1924). Het betreft de live-opname een versie zoals die in de Metropolitan Opera New York wordt gepresenteerd. Medewerkenden zijn Marco Armillato, Sondra Radvanovsky en Marcel Alvarez, ondersteund door koor en orkest van dat insituut.
Nog een geluk dat er vocale hoogstandjes in zijn verwerkt welke tal van solisten in staat stellen te schitteren; de muziek is niet meer dan de meest abjecte kitsch uit die categorie, maar het geheel is dan ook van Puccini, en dus mag niemand zich verbazen.


Verdi:
La Forza del Destino
Een uur nadat de Puccini-ellende door bovengenoemde Britse zender de ether ingeslingerd wordt, start op de Nederlandstalige, Belgische radiozender Klara een nieuwe aflevering van het operaprogramma Scala. Daarin wordt een uitvoering voorgesteld van een geniaal muziekdrama,  La Forza del Destino uit 1862 van Giuseppe Verdi (1813-1901). Dit meesterwerk is in dat jaar op 10 november in het Bolsjoj Teatr te Sint-Petersburg in première gegaan.Het stuk is onder meer gebaseerd op Wallensteins Lager (1800) van Friedrich Schiller (1759-1805).
Dit meesterwerk is in genoemd jaar op 10 november in het Bolsjoj Teatr te Sint-Petersburg in première gegaan. Het stuk is onder meer gebaseerd op Wallensteins Lager (1800) van Friedrich Schiller (1759-1805).
Koor en orkest van de Maggio Musicale Fiorentino worden geleid door Zubin Mehta. Vocale solisten zingen daarin vast en zeker voor hun leven, en derhalve uit volle borst.


woensdag 26 januari 2011

Auteur Henri Murger als inspirator van de operawereld

In bittere armoede
De Franse letterkundige Henri Murger (1822-1861) is in de meeste landen van Europa vooral, zo niet uitsluitend, bekend gebleven als auteur van het boek Scènes de la vie de bohème uit 1849, hetgeen als inspiratiebron voor de opera La Bohème (1895-96) van Giacomo Puccini (1858-1924) heeft gediend.
Die herinneringen aan het eigen armoedige leven op een zolderkamertje in de Franse hoofdstad hebben de schrijver — die samen met de vrienden, die in even armelijke omstandigheden leefden en daarom waterdrinkers werden genoemd omdat het geld voor wijn ontbrak — geen windeieren gelegd.

Eerst zijn ze in afleveringen uitgekomen en in 1849 als boek. Het succes ervan veranderde het leven van de auteur zodanig dat hij zich ook van de Parijse bohème heeft afgewend.

Opernkonzert
Op 28 januari is het exact honderd vijftig jaar geleden dat Henri Murger is overleden, en naar aanleiding daarvan wijdt de Duitse regionale radiozender NDR Kultur, de aflevering van donderdag 27 januari van het programma Opernkonzert een terugblik aan leven en werk van deze schrijver, onder de titel Die Pariser Bohème — Henri Murger inspiriert die Opernwelt.

woensdag 19 januari 2011

Twee ether-programma's over zanger Plácido Domingo

Plácido Domingo spreekt tijdens the National Endowment of the 
arts, Opera Honors op 31 oktober 2008 in Washington, DC.
Radio
Ter gelegenheid van de zeventigste verjaardag van de van oorsprong Spaanse tenor Plácido Domingo — geboren op 21 januari 1941 — worden twee programma's relatief snel na elkaar de ether ingestuurd: een lange bijdrage via de radio, een verhoudingsgewijs korte via de televisie.
Als eerste wordt op donderdag 20 januari in het programma Opernkonzert van de Duitse regionale radiozender NDR Kultur, tussen 20:00 uur en 22:00 uur, de aflevering Wenn ich raste, roste ich gepresenteerd over deze rasmusicus: operazanger en — tegenwoordig — ook nog dirigent Plácido Domingo. De ondertitel daarvan luidt: Eine Hommage an den spanischen König der Oper.

Televisie
Kort na middernacht — om precies te zijn vanaf 00:15 uur in de nacht op vrijdag 21 januari — volgt op het tweede publieke Duitse televisienet ZDF een filmprtret van de jubilaris, onder de titel: Plácido Domingo: Meine größten Rollen. Vast en zeker komen we daar zijn vertolking van Othello in Verdi's gelijknamige muziekdrama tegen, waarmee Domingo enige decennia geleden enorm furore heeft gemaakt.

Le triomphe de l'amour van Lully zaterdag in Groningen

Les Sentiments met Le triomphe de l'amour. . . . .
Vol gepaste trots laat het Groninger cultuurinstituut Musica Antiqua Nova weten dat het eindelijk is gelukt om in de programmering een opera op te nemen. Dat optreden zal worden gerealiseerd door het ensemble Les Sentiments. Aangezien de gebruikelijke ruimte waarin het optreden wordt verzorgd, ook deze keer de Lutherse Kerk in Groningen is, mag men toneelmatig geen breed opgezet spektakel verwachten, maar gelukkig is dat ook in het geheel niet benodigd om op niveau te kunnen werken. Uitgevoerd wordt thans Le triomphe de l'amour van Jean-Baptiste Lully.
Zaterdag 22 januari wordt dit muziekdrama uitgevoerd in de boven omschreven kerk in het centrum van Groningen.
De van oorsprong Italiaanse componist
Jean-Bapiste Lully, bijgenaamd De Florentijn.
Enige jaren geleden werd in diezelfde ruimte getoond dat het met relatief weinig middelen en een beperkte ruimte toch heel goed kan: met de Europese première van de kamerversie van de opera Hedda Gabler (2006) van de Noorse componist Eyvind Buene.

Jean-Baptiste Lully
De van oorsprong Italiaanse musicus Giovanni Battista Lulli (1632-1687) ging, na zijn komst naar Frankrijk in 1846, Jean-Baptiste Lully heten, waar hij een veelzijdige muzikale opleiding genoot. In de loop van zijn werkzaamheid in de culturele sfeer kreeg hij de bijnaam Le Florentin, en zijn persoon zou in een heel scala aan kaders beroemd blijven tot in de eenentwintigste eeuw. Hij zou in zijn tijd uitgroeien tot de toonaangevende componist van Frankrijk en hij was verantwoordelijk voor de creatie van het genre der tragédie en musique.
In 1653 trad Lully samen op met Louis XIV (De Zonnekoning), en zoiets werkt meestal niet in het nadeel van degene die in de schaduw van de vorst meedoet. Nog in hetzelfde jaar werd hij benoemd tot compositeur de la musique du Roi, en weer drie jaar daarna mocht hij een eigen ensemble oprichten: De Petits Violons.
__________
Voor meer informatie zij hier verwezen naar onze zustersite Cultuur in Groningen en omgeving. 
Een recensie kunt u na zaterdagavond verwachten op de, eveneens aan deze site gelieerde Muziek en mensen.

zaterdag 8 januari 2011

Zes opera's en diverse fragmenten op één dag in de ether

Wereldwijd zullen het er vast veelvouden zijn van opera's en andersoortige muziekdrama's die op één dag de ether ingeslingerd zullen worden, maar bij ons en in de ons omringende landen hebben wij het oog laten vallen op hetgeeen nadrukkelijk vermeld staat en binnen ons bereik valt. De zaterdag waarmee de eerste echte week van 2011 eindigt, biedt zes opera's, waarvan er drie van Mozart zijn, van wie ook nog fragmenten en aria's zullen klinken.

Mozart-aria's en Mozart-fragmenten
In tegenstelling tot andere zaterdagen begint op BBC Radio 3 het element muziekdrama deze keer reeds om 11:00 uur in de ochtend (onze tijd), en duurt dat tot 12:00 uur.
De sopraan Kiri Te Kanawa informeert de luisteraars over Mozart-aria's die voor haar van grote betekenis zijn. U hoort voorbeelden uit in ieder geval drie van de vele opera's die Wolfgang Amadeus Mozart aan de wereld heeft geschonken: Le nozze di Figaro (1786) , Don Giovanni (1787) en Così fan tutte (1789).

Eveneens op BBC radio 3 worden diezelfde zaterdag — tussen 13:00 uur en 14:00 uur onze tijd — fragmenten uit vier verschillende muziekdrama's van de Weense grootmeester uitgezonden: Zaïde (1779), Die Entführung aus dem Serail (1782), Don Giovanni (1787) en Così fan tutte (1789).

Mozart: Così fan tutte

In het kader van de Mozart-'Twaalfdaagse', waarin het gehele oeuvre van die componist door BBC Radio 3 wordt uitgezonden — van 1 tot en met 12 januari —, wordt op zaterdagmiddag een extra aflevering van het programma Opera on 3 uitgezonden. Daarin wordt de complete Così fan tutte voorgesteld in een versie van the Royal Opera House Covent Garden. Colin Davis heeft daarvan de muzikale leiding. Daarin kunt u (opnieuw) de stem van Kiri Te Kanawa beluisteren.

Twee Mozart-opera's achtereen
Om 19:30 uur onze tijd volgt op zaterdag 8 januari nog een aflevering van het programma Opera on 3; daarin worden, gedurende zes en een half uur, twee muziekdrama's van de beroemdste aller Wener muziekmeesters uitgevoerd: Die Hochzeit des Figaro (1786) en La clemenza di Tito (1791). Het gaat in beide gevallen om een uitvoering door de Chicago Lyric Opera onder leiding van Andrew Davis.

Puccini: La Fanciulla del West

Op twee Duitse regionale radiozenders — NDR Kultur en WDR — wordt op zaterdagavond, vanaf 19:00 uur tot iets na 23:00 uur, La Fanciulla del West voorgesteld in een uitvoering die live werd opgenomen in de Metropolitan Opera van New York.Vocale solisten zullen worden ondersteund door koor en orkest van dat operahuis, onder leiding van Nicola Luisotti.
Meer informatie over deze opera is te vinden in een bijdrage op deze site, opgenomen op 24 december 2010, naar aanleiding van een uitvoering door De Nederlandse Opera.


Verdi's Don Carlo

Neerlands eigen Radio 4 komt, als gebruikelijk, op deze zaterdag met een nieuwe aflevering van het NTR-programma Opera live. Daarin is, vanaf 19:02 uur, een uitvoering te beluisteren van Don Carlo van Giuseppe Verdi. Ook daarbij gaat het om een uitvoering door de Metropolitan Opera van New York onder leiding van Yannick Nézet-Seguin. De rolverdeling kunt u vinden in ons voorbericht van 17 december 2010.
Binnen die bijdrage wordt u, voor meer informatie over het muziekdrama, nog weer doorverwezen door middel van een link in de tekst.

Rossini's Barbier in Klara's 'Scala'

België's Nederlandstalige radiozender Klara komt op zaterdagavond in het operaprogramma met een uitvoering van De Barbier van Sevilla uit 1816 van Giacchino Rossini (1792-1868). Meer informatie over inhoud en medewerkenden is hier te vinden.

donderdag 6 januari 2011

Rome als locatie in diverse muziekdrama's

Claudio Monteverdi,
geschilderd in 1640 door
Bernardo Strozzi (1581-1644).
Donderdag 6 januari wordt, tussen 20:00 uur en 22:00 uur, door de regionale Duitse radiozender NDR Kultur opnieuw een aflevering van het regelmatig te beluisteren muziekprogramma Opernkonzert uitgezonden. Daarin staat het veelal als eeuwige stad gekwalificeerde Rome centraal; de titel van deze aflevering is dienovereenkomstig: Die ewige (Opern)Stadt — Rom als Schauplatz und Tatort.
In Rome spelen zich heel wat verhalen af die zij gebruikt voor een muziekdrama: dat varieert van gebeurtenissen uit de oudheid, die terug te vinden zijn in opera's, zoals in L'incoronazione di Poppea uit 1642 van Claudio Monteverdi (1567-1643), via Lucio Silla uit 1772 over de Romeinse dictator Sulla, tot en met Tosca, gecomponeerd in de jaren 1899-1900 door van Giacomo Puccini (1858-1924). Om ons hier te beperken tot enkele voorbeelden uit verschillende tijdperken in de geschiedenis van de opera.


La finta giardiniera van Mozart in Thursday Opera Matinee

Nu Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) bijna twee weken achtereen het programma van de Britse zender BBC Radio 3 domineert, mag het niet verbazingwekkend heten dat we op die zender binnen de periode van 1 tot en met 12 januari wat meer dan gebruikelijk overdag zullen worden geconfronteerd met een muziekdrama van deze grootmeester der westerse toonkunst.
In het programma Afternoon on 3 van donderdag 6 januari, tussen 15:00 uur en 18:00 uur wordt de aflevering getiteld Thursday Opera Matinee ingevuld met het muziekdrama La finta giardiniera uit 1774. We kunnen daarin luisteren naar Edita Gurberova; dirigent van het geheel is Nikolaus Harnoncourt.

maandag 3 januari 2011

Mozarts Lucio Silla in Afternoon on 3 van BBC Radio 3

Librettist Pietro Metastasio.
Jeugdwerk
In het kader van de uitzending van het complete oeuvre van Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) dat binnen het tijdsbestek van twaalf dagen door BBC Radio 3 wordt uitgezonden, komt op dinsdag 4 januari de opera Lucio Silla aan bod. Dit muziekdrama is gebaseerd op een tekst van Giovanni de Gamerra (1742-1802) in een bewerking van Pietro Metastasio (1698-1782).
De eerste opvoering werd gerealiseerd op 26 december 1772 te Milaan. Anderhalve eeuw later, in 1929 werd dit opus in Praag gepresenteerd in een Duitse vertaling. Tijdens de Salzburger Festspiele van 1964 beleefde Lucio Silla zijn eerste opvoering in 1964. In 1981 was het internationaal hoog in aanzien staande Opernhaus Zürich aan de beurt; drie jaar later werd Lucio Silla in de Milanese Scala uitgevoerd.

Buste van, naar men
aanneemt, Sulla.
Ruime aandacht
Regisseur Jean-Pierre Ponelle (1932-1988) heeft er, samen met dirigent Nikolaus Harnoncourt (geb. 1928), en Patrice Chereau (geb. 1944) met dirigent Sylvain Cambreling (geb. 1948) hebben ervoor gezorgd dat deze opera opnieuw ruim onder de aandacht is gebracht. De dictator van Rome, Lucius Cornelius Sulla (138-78 vóór onze jaartelling) is de hoofdpersoon in dit muziekdrama.
In hetzelfde decennium waarin Mozarts opera seria met deze titel in première werd gegeven, werden ten minste drie muziekdrama's met hetzelfde thema voor het eerst uitgevoerd. Twee jaar na Mozarts première werd de Lucio Silla van Johann Christian Bach (1735-1782) te Mannheim opgevoerd (1774). In hetzelfde jaar kwam de Italiaanse componist Pasquale Anfossi (1727-1797) met een opera die ditzelfde thema behandelt, in het openbaar, in 1778 gevolgd door de eveneens Italiaanse componist Michele Mortellari (ca. 1750-1807).