maandag 28 juni 2010

Wagners Tristan und Isolde uit Glyndebourne via Mezzo-tv

Drie keer de komende weken
Op dinsdag 29 juni wordt door Mezzo-televisie een uitzending gerealiseerd van de Wagner-opera Tristan und Isolde, zoals deze op het Festival van Glyndebourne in 2007 werd gerealiseerd door solisten, Glyndebourne Chorus koor en het London Philharmonic Orchestra onder leiding van Jiri Behlolávek. Bijzonderheden daarover zijn op deze site te vinden in een artikel dat we op zondag 22 juni 2008 hebben opgenomen.
In de rol van Tristan komen we Robert Gambill tegen; de partij van Isolde wordt vertolkt door Nina Stemme; koning Marke wordt uitgebeeld door René Pape; de rol van Kurwenal werd toevertrouwd aan Bo Skovhus; Katherina Karneus treedt op als Brangäne; en als Melot zien en horen de kijkers Stephen Gadd. 
Het muziekdrama via de beeldbuis begint om 20:30 uur en eindigt omstreeks 00:15 uur in de nacht op woensdag 30 juni. Herhalingen staan gepland voor woensdag 7 juli, 's middags vanaf 16:30 uur en op maandag 12 juli, dan in de ochtenduren vanaf 10:00 uur.
__________
Afbeelding: Nina Stemme als Isolde, in de uitvoering van Wagners Tristan und Isolde tijdens het Glyndebourne Festival van 2007.

Händels opera Ezio uit Schwetzingen (2009) via Arte-tv

De Frans-Duitse cultuurzender Arte-televisie presenteert op maandag 28 juni, 's avonds tussen 22:00 uur en 22:55 uur een uitvoering van het muziekdrama Ezio van Georg Friedrich Händel (1685-1759). Het betreft hier de uitzending van een registratie van de Schwetzinger Festspiele in 2009. Het Kammerorchester Basel wordt geleid door Attillo Cremonesi.
Ezio is een opera in drie bedrijven op een libretto van de in deze context internationaal nog steeds befaamde Pietro Metastasio (1698-1782). De eerste presentatie werd verzorgd in Londen, op 26 januari 1732. Bijna twee eeuwen later, in 1926, werd deze opera in een Duitse versie te Göttingen op het programma gezet. In 1954 volgde een uitvoering in het kader ban de Händel Festspiele te Halle — de geboorteplaats van de componist —, en zeven jaar daarna te Berlij. In Londen was Ezio onder meer te zien in 1977.
Veldheer Ezio — gezongen door een alt —, wiens geliefde Fulvio — sopraan — gelijktijdig door keizer Valentiniano als wederhelft wordt begeerd.

vrijdag 25 juni 2010

Tweemaal Giuseppe Verdi's Aida binnen een halve dag

Op zaterdag 26 juni kan men binnen een halve dag tweemaal een ether-versie consumeren van de opera Aida van Giuseppe Verdi. In de ochtend om 10:00 uur wordt een uitvoering gestart door solisten, koor en orkest van het Teatro alla Scala Milano onder leiding van Riccardo Chailly. Die presentatie — op Mezzo-televisie — duurt tot 12:35 uur.
Aida was een opdrachtcompositie  ter gelegenheid van de opening van het Italiaanse Theater in Caïro, waar de première ook werkelijk heeft plaatsgehad: op 24 december 1871, onder leiding van de Italiaanse componist en contrabas-virtuoos Giovanni Bottesini (1821-1889), die zelf tevens een gedenkwaardig concert voor zijn instrument heeft gerealiseerd. Een jaar later was La Scala in Milaan aan de beurt, waar de componist zelf op de bok stond. Voordat andere Europese operahuizen een uitvoering konden realiseren, werd Aida in The Academy of Music te New York gespeeld.
Nog dezelfde zaterdag wordt — tussen 19:00 uur en 22:00 uur hetzelfde muziekdrama nogmaals de ether ingestuurd, doch nu zonder beelden, want door BBC Radio 3, in het vaste zaterdagavond-programmaonderdeel van die zender:
Opera on 3. Naast de sopraan Micaela Carosi treden, vanzelfsprekend, tal van andere solisten op, ondersteund door koor en orkest van het Royal Opera House Covent Garden.
__________

Afbeelding: De Italiaanse componist en contrabas-virtuoos Giovanni Bottesini.

dinsdag 22 juni 2010

Deze week nog twee opera's van Janáček op Mezzo-tv

Jenufa
De geniale Tsjechische muziekmeester Leoš Janáček (1854-1928) heeft zich op tal van compositorische fronten geprofileerd, onder meer op het gebied van het muziektheater. Enige tijd geleden werd diens Jenufa uit 1904 door Mezzo-televisie uitgezonden.  Deze opera wordt op zondag, vanaf 17:00 uur in de namiddag, herhaald door Mezzo-televisie.
In de loop van de komende dagen van deze week zullen nog twee muziekdrama's van diezelfde componist door die zender aan de kijkersschare worden voorgesteld.

Katia Kabanova
Op dinsdag 22 juni is de beurt aan Katia Kabanova uit 1921, te zien vanaf 20:30 uur. Daarbij gaat het om de versie uit 1988 van regisseur Derek Bailey tijdens het Glyndebourne Festival van dat jaar. Andrew Davis heeft de muzikale leiding, het instrumentaal ensemble is het London Philharmonic Orchestra. Meer over deze versie, alsmede over achtergronden en iets over de componist is te vinden in een artikel dat ik in april 2009 heb opgenomen op de Nederlandse website All art is quite useless van Rond1900.nl over de cultuur van het fin de siècle.

Mezzo-televisie herhaalt deze opera de komende vier weken nog twee keer: eerst op woensdag 30 juni, vanaf 17:00 uur en dan nog op vrijdag 16 juli, vanaf 10:00 uur in de ochtend.

Het sluwe vosje
Op vrijdag 25 juni kunt u, tussen 17:00 uur en 18:35 uur, eveneens op Mezzo-tv, kijken naar Het sluwe vosje uit 1924, van dezelfde componist. Het betreft een uitvoering door het Koor en het Atelier lyrique van de Opéra national de Paris uit 2008. Dirigent is Dennis Russel Davis, de enscenering is van Don Kent. De opera wordt gezongen in het Tsjechisch.

Er volgt binnen twee weken nog een herhaling via dezelfde zender, op vrijdag 9 juli, vanaf 10:00 uur in de ochtend. 
___________
Afbeeldingen
1. De componist Leoš Janáček.
2. Scène uit het sluwe vosje in de versie van 2008 door de Opéra national de Paris, zoals die de komende weken nog driemaal te zien valt via Mezzo-tv.

woensdag 16 juni 2010

Twee eenakters van Henze zondagavond in Bühne: Radio

Gecomponeerd als radio-opera
De regionale Duitse radiozender WDR 3 biedt de liefhebber van het fenomeen muziektheater — in dit geval muziektheater uit de tweede helft van de twintigste eeuw — de gelegenheid om direct achtereen twee opera's te beluisteren, die oorspronkelijk als radio-opera waren gecomponeerd door Hans Werner Henze (*1926). De beide werken nemen tezamen nog net geen twee uur in beslag.

Ein Landarzt —
 naar Kafka

In de nieuwste aflevering van de reeks Bühne: Radio wordt vanaf 20:05 uur op zondag 20 juni de presentatie gestart met Ein Landarzt, een radio-opera in één bedrijf uit 1951, met en tekst van de componist naar het gelijknamige verhaal [1] van Franz Kafka (1883-1924).
De eerste opvoering werd gerealiseerd in 1951 via de toen nog bestaande Nord West Deutsche Rundfunk. Een scenische presentatie werd twee jaar later gegeven: op 27 mei in Keulen.
Het feit dat Hans Werner Henze heeft getracht het oorspronkelijke verhaal van Franz Kafka — dat slechts enkele pagina's beslaat — qua tekst zo getrouw mogelijk weer te geven, leverde de componist in 1953 de Prix d'Italia op.

Uitvoerenden zijn het WDR Sinfonieorchester Köln en het kinderkoor van het Kölner Domchor, aangevuld met vocale solisten. Het geheel staat onder leiding van Markus Stenz.

Das Ende der Welt

In het bewuste radioprogramma wordt direct daarna het tweede korte muziekdrama uit 1953 voorgesteld: Das Ende der Welt, dat eveneens als radio-opera is geconcipieerd en tevens als zodanig is uitgevoerd — opnieuw door de NWDR te Hamburg — in het jaar van ontstaan 1953. De tekst is afkomstig van Wolfgang Hildesheimer (1916-1991), een toneelversie werd in 1964 gerealiseerd.
Het WDR Rundfunkchor en het WDR Sinfonieorchester worden geleid door Markus Stenz, die ook hier wordt bijgestaan door vocale solisten.
__________
[1] Ein Landarzt werd geschreven in de winter van 1916/17, en in 1919 gepubliceerd in een bundel verhalen, die ook deze titel kreeg.
____________
Afbeeldingen
1. Componist Hans Werner Henze in 1960.
2. Auteur Franz Kafka.

3. Dirigent Markus Stenz. (Foto van diens website.)

zaterdag 5 juni 2010

Drukke opera-avond op drie radiozenders en een tv-station

Richard Strauss' Rosenkavalier
Vier uiteenlopende opera's — zowel qua stijlperiode alsook waar het de populariteit betreft — zijn op de avond van zaterdag 5 juni te beluisteren  via evenzovele zendgemachtigden in West-Europa, waarbij moet worden aangetekend dat enkele daarvan elkander overlappen.
Zoals meestal het geval is, begint de uitzending van het Engelse radioprogramma
Opera on 3 om 19:0 uur op de Britse zender BBC Radio 3. Daar valt een opvoering te volgen van Der Rosenkavalier uit 1911 van Richard Strauss (1864-1949). Zangsolisten worden ondersteund door koor en orkest van the Royal Opera House Covent Garden te Londen.
Meer over dit muziekdrama is te vinden in enkele van onze bijdragen op dit weblog. U hoeft in het sjabloon ZOEKEN alleen maar de titel in te tikken.


Cavalli's
Calisto

Twee minuten nadat BBC Radio 3 met het programma is begonnen, gaat op Neerlands Radio 4 in de serie Opera live het muziekdrama La Calisto van Francesco Cavalli (1602-1676) van start, uit te voeren door Les Talens Lyriques onder leiding van Christophe Rousset. La Calisto is een opera in drie bedrijven op een tekst van Giovanni Battista Faustini (1619-1651), naar een gedeelte uit de Metamorfosen van de Romeinse dichter Ovidius (43 vóór tot 17 na het begin van onze jaartelling). De eerste opvoering van La Calisto heeft plaatsgehad in de herfst van 1651 te Venetië.

In de jaren zeventig van de vorige eeuw werd deze opera min of meer opnieuw ontdekt, hetgeen tot uiting kwam in opvoeringen te Glyndebourne, Schwetzingen en Hannover.
Jupiter, uitgebeeld door een tenor, doet de mededeling dat de naam van Calisto — gezongen door een sopraan — een plaats aan de sterrenhemel zal krijgen. Op aarde probeert diezelfde oppergod om Calisto, die intussen één der nimfen is geworden
 van Diana — rol voor een mezzosopraan — te verleiden, waarvoor hij de gestale van Diana heeft aangenomen, maar de wederhelft van die oppergod, Juno, verandert Calisto in een beer. Als ster wordt ze vervolgens als Ursa Minor (Kleine Beer) in de Olympus opgenomen.

Rameau's
Platée

Om 20:00 uur begint het programma Scala van de Belgische radiozender Klara. Daarin krijgen we de gelegenheid kennis te nemen van de inhoud van het muziekdrama Platée uit 1745 van Jean-Philippe Rameau (1683-1764), eveneens in een uitvoering door Les Talens Lyriques onder Christophe Rousset met medewerking van vocale solisten.
De tekst van deze opera stamt van de dichter Jacques Autreau (1657-1747), die tevens schilder was, en Adrien-Joseph Le Valois d'Orville.
Hierin komen we Jupiters echtgenote Juno nogmaals tegen: nu als alt. Mercurius — tenor — en Kitheron — bas — proberen Juno van haar jaloezie af te helpen door haar met een grap te verzoenen. De beiden doen dit door middel van de nymfe Platée — die door een tenor wordt uitgebeeld — maar die moet eerst goed worden voorbereid, alvorens deze de nieuwe echtgenote van Jupiter kan worden.
Maar als de oppergod eerst in de gestalte van een ezel en daarna als oehoe verschijnt, denkt Juno dat dit gebeurt om haar standvastigheid te testen. Op de Olympus wordt het huwelijk voorbereid, waarbij de Momus — tenor — in de rol van Amor kruipt. Dan verschijnt Juno die blijkt te zijn gekalmeerd nadat ze zogenaamd de sluier van het gezicht van haar rivale heeft gerukt.
In 1901 werd
Platée in München concertante opgevoerd, in 1964 werd in Bremen een Duitse versie gepresenteerd.


Verdi's Aida op Mezzo-tv

Na twee minder vaak gespeelde stukken wordt het laatste onderdeel van de opera-avond vanaf 20:30 uur via Mezzo-televisie uitgezonden: het is een gefilmde versie van Aida uit 1871 door Giuseppe Verdi (1813-1901). Naast een keur van zangsolisten wordt uitvoering mogelijk gemaakt door het koor en orkest van het Teatro alla Scala Milano, onder leiding van Riccardo Chailly. Dit muziekdrama zal het huiskamerbeeldscherm tot na 23:00 uur bezet houden.
__________
Afbeelding: Francesco Cavalli.