donderdag 29 april 2010

Ariane et Barbe-Bleu van Paul Dukas twee keer op Radio 4

Maurice Maeterlinck
De in 1862 te Gent geboren schrijver Maurice Maeterlinck — in 1911 gelauwerd met de Nobelprijs voor Literatuur — heeft in zijn literaire carrière heel wat drama's gecreëerd, waarvan enkele door componisten zijn gebruikt als stof voor verschillende opera's. Het bekendste muziekdrama dat op een stuk van Maeterlinick tot dramatisch zangspel is omgewerkt, stamt van Claude Debussy (1862-1918), werd in 1901 gerealiseerd en draagt dezelfde titel als het toneelwerk van de Franstalige Belg: Pelléas et Mélisande uit 1894.
In het jaar dat Debussy zijn geniale opera gereed had, presenteerde Maeterlinck zijn drama Ariane et Barbe-Bleu, dat door de Franse componist Paul Dukas (1865-1935) werd gebruikt voor eveneens een opera, die in 1902 gereedgekomen is. Die draagt weliswaar dezelfde titel als het drama, maar werd toch voorzien van kleine aanpassingen. De eerste uitvoering ervan werd gegeven in de Parijse Opéra Comique op 10 mei 1907. In 1986 stond dit muziekdrama op het speelplan in de Duitse stad Krefeld.


Paul Dukas
De in 1865 geboren Franse componist Paul Dukas (1865-1935) heeft — zoals dat tevens met veel van zijn collega's het geval is — bij een groot publiek naam gehouden door het orkestwerk met de verklanking van het Goethe-sprookje over een tovenaarsleerling: L'apprenti sorcier uit 1897. Op het concertpodium klinkt verder nog wel het poème dansé La Péri uit 1911, in het jaar daarop aangevuld met de Fanfare pour précéder La Péri. Dat laatste onderdeel is enige tijd tamelijk veel gebruikt als openingsmuziek voor bijzondere concerten en festivals. Dukas heeft slechts één opera geschreven: Ariane et Babe-Bleu.
Blauwbaard — een partij die moet worden ingevuld door een bas — heeft in dit muziekdrama zijn voormalige echtgenotes niet gedood maar opgesloten. Zijn nieuwe echtgenote Ariane (mezzosopraan) slaagt erin die vrouwen te bevrijden. In plaats van hun kwelgeest te bestraffen, kiezen zij ervoor bij hem te blijven, terwijl Ariane zich uit de voeten maakt.

Zaterdagmatinee live

Op zaterdag 1 mei wordt in het Concertgebouw te Amsterdam, vanaf 13:00 uur, een concertante uitvoering van Ariane et Barbe-Bleu gegeven door het Radio Filharmonisch Orkest met het Groot Omroepkoor onder leiding van de Duitse dirigent Lothar Zagrosek. Solistische medewerking wordt verleend door de sopranen Pauline Courtin, Hélène Guilmette en Estefania Perdomo. Voorts treden op Katarina Karnéus en Diana Axentil, beiden mezzosopraan, en anderen.
Het is een concert in de NPS-programmareeks Zaterdagmatinee live, rechtstreeks te volgen via Radio 4. Een herhaling is te beluisteren op dinsdag 4 mei, 's avonds vanaf 20:02 uur, eveneens op Radio 4, in het programma Zaterdag jongstleden.
____________

Afbeeldingen
1. De Franstalige Belgische schrijver en Nobelprijswinnaar Maurice Maeterlinck, geheel rechts luisterend naar De lezing door Emile Verhaeren. Zo luidt de titel van het schilderij uit 1901 van Théo van Rysselberghe (1862-1926).
2. De Franse componist Paul Dukas.

zaterdag 24 april 2010

Tosca van Puccini vanuit 'The Met' op drie zenders tegelijk

Op zaterdag 24 april zal op drie radiozenders — onze nationale Radio 4 en twee 'naburige' — tegelijkertijd een live-uitvoering te beluisteren zijn van de opera Tosca uit 1899-1900 van Giacomo Puccini (1858-1924). Deze rechtstreekse uitzending is, zoals zo dikwijls, afkomstig uit de Metropolitan Opera van New York, waar het, op het moment van uitzending bij ons, tijd is voor een matinee.
In deze New Yorkse versie zal de rol van Tosca worden gezongen door Patricia Racette; voor de partij van Mario Cavaradossi is de keus gevallen op Jonas Kaufmann. De uiterst dubieuze politiechef Scarpia wordt vocaal ingevuld door Bryn Terfel. Koor en orkest van de Metropolitan Opera worden geleid door James Levine.

Het muziekdrama Tosca is deze zaterdag te volgen in het programma Opera live van de NPS op Radio 4, en gelijktijdig op de Duitse regionale radiozender NDR Kultur in de programmareeks met de titel Live aus der Metropolitan Opera; en voorts in Opera on 3 van BBC Radio 3. Het aanvangstijdstip ligt bij al deze zenders op 19:00 uur of direct daarna.
Meer over dit muziekdrama is te vinden in een bijdrage op dit net, gepubliceerd op 31 december 2008. Nadere gegevens over deze uitvoering zijn te vinden op de website van BBC Radio 3; u hoeft slechts hier te klikken. Op de bewuste pagina klikt u dan rechtsboven op Coming up: Live from the Met.
__________

Afbeelding: Massale scène in Tosca ; versie van de The Met in New York in april 2010.
Foto: Corey Weaver/Metropolitan Opera. 

vrijdag 23 april 2010

Opera buiten Londen in Engelands geschiedenis

In een radio-bijdrage van zo'n drie kwartier zal Susan Rutherford zich verdiepen in de geschiedenis van het fenomeen opera in Engeland, maar dan specifiek waar dit zich buiten Londen voordeed. De periode die zij onderzoekt, loopt tot aan de teloorgang van de prominente zangeres Maria Malibran (1808-1836), die zich — onder meer — uiterst verdienstelijk heeft gemaakt voor het onderdeel muziektheater in de historie van het Britse cultuurleven.
In de loop van het verhaal dat Susan Rutherford vertelt, wordt de luisteraar tevens geconfronteerd met reisorganisaties die in eigen stroomtreinen door het land trokken.
Vandaar de titel van het programma When the opera comes to town. Als dat in provinciesteden gebeurde, kwamen de mensen van alle rangen en standen in groten getale luisteren.
Het programma valt te beluisteren op zaterdag 24 april via BBC Radio 3, tussen 13:15 uur en 14:00 uur.

vrijdag 9 april 2010

Catherine Bott onderzoekt de geboorte van de opera

In het BBC Radio 3-programma The early music show wordt in twee afleveringen ingegaan op de geboorte en het vroege bestaan van het verschijnsel opera. Op zaterdag 10 april en zondag 11 april wordt in het genoemde programma — beide keren tussen 14:00 uur en 15:00 uur — de beginperiode van het muziekdrama in Italië nader belicht door de Britse sopraan en barokspecialiste Catherine Bott.
In de documentaire The birth of opera draagt de eerste aflevering de titel Why Venice? Daarin gaat de presentatrice in op het ontstaan van het fenomeen muziekdrama in de Italiaanse steden Florence en Rome, en de latere verplaatsing daarvan naar Venetië,
In de tweede aflevering, op zondagmiddag — met de titel The Accademia degli incogniti — onderzoekt dezelfde presentatrice het succes dat de opera in Venetië ten deel viel, alsmede de enorme invloed die de genoemde Accademia daarbij heeft gehad.