woensdag 12 maart 2008

Benjamin Brittens Peter Grimes zaterdag 15 maart rechtstreeks vanuit Metropolitan Opera New York

Discrepantie op zenders
Aanstaande zaterdag, 15 maart, kunt u in de avonduren op in ieder geval drie radiozenders een zogenaamde of werkelijke live-uitvoering beluisteren van de opera Peter Grimes opus 33 (1945) van de Britse componist Benjamin Britten (1913-1976). Het probleem daarbij is niet dat die drie verschillende zenders hun programma ook op verschillende tijden beginnen, want dat gebeurt wel vaker, aangezien de ene zender een inleiding laat voorafgaan of een werkelijk voorprogramma heeft voorzien waarin allerlei andere klassieke zaken aan de orde komen. Maar deze keer is het verschil in de aanvangstijden tussen BBC Radio 3 — Opera on 3: Live from the Met om 18:30 uur — de NPS op Radio 4 — Opera live om 19:02 uur — en de Belgische zender Klara — met het programma Scala om 20:00 uur — anderhalf uur en dat betekent dat in ieder geval één van deze zenders ons met een enigszins uitgesteld relais komt aanzetten.

Libretto
Voor het vervaardigen van een libretto voor het door de componist uitgezochte thema viel de keus van Benjamin Britten op de links georienteerde Montagu Slater (1903-1956) — filmscenarist, toneelschrijver en novellist —, die "Letter XXII Peter Grimes" uit het gedicht The Borough (1810) van George Crabbe (1754-1832) heeft genomen als uitgangspunt voor de tekst. Crabbe was een Anglicaans geestelijke, die uitermate sociaal geëngageerd was, mede doordat hij de noden van de plattelandsbevolking uit eigen ervaring kende, en deze in zijn poëzie heeft uitgebeeld.
The Borough speelt in het visserstadje Aldeborough, waar het karakter en het milieu de levenssfeer bepalen, en dat heeft Montagu Slater in het libretto weten te handhaven.

De handeling
Visser Peter Grimes (tenor) heeft een leerjongen mee op zijn schip, en het ongeluk wil dat deze jongen op zee omkomt. Voor dat feit moet hij voor de rechter verschijnen, maar hij wordt wegens gebrek aan bewijs vrijgesproken. De dorpsbewoners hebben zich echter van hem afgekeerd, op twee van hen na: kapitein Balstrode (bas) en onderwijzeres Ellen Orford (sopraan). Grimes neemt een nieuwe leerjongen mee [1], die echter door een val van een steile klip omkomt. Daarop verzamelen de burgers van het dorp zich om de jacht op Grimes in te zetten. Deze volgt het advies van de kapitein op en vaart met zijn schip uit om zich op zee te verdrinken.
De opera werd op 7 juni1945 in Londen voor het eerst opgevoerd met Peter Pears — de levensgezel van de componist — onder leiding van Reginald Goodall (1901-1990). De Engelse tenor Jon Vickers heeft veel succes geoogst met zijn vertolking van de rol van Peter Grimes.

Radioversie van 15 maart
De opera Peter Grimes wordt als matinee in New York gegeven vanaf half twee in de middag. De totale speelduur inclusief de twee pauzes bedraagt drie uur en vijfenveertig minuten. Koor en orkest van de Metropolitan Opera worden gedirigeerd door Donald Runnicles; de rol van Peter Grimes wordt gezongen door de tenor Anthony Dean Griffey, onderwijzeres Ellen Orford heeft men in de Met toevertrouwd aan de sopraan Patricia Racette, en voor de presentatie van kapitein Balstrode is de keus gevallen op de bas Anthony Michaels-Moore.
Nadere gegevens en invulling van de rollen zijn te vinden op de informatiepagina aangaande Peter Grimes, op de website van de New Yorkse Metropolitan Opera.


[1] Het gebeuren speelt zich in de opera af omstreeks 1830. Voor een beter inzicht in de verhoudingen is het goed te weten dat men in de eerste helft van de negentiende eeuw weeskinderen heel goedkoop kon verwerven als leerlingen voor een vak.



Afbeeldingen
1. Benjamin Britten. Tekening door musicus Eildert Beeftink, 1987. (Archief Heinz Wallsch.)
2. De dichter George Crabbe, uit wiens oeuvre The Borough afkomstig is, die de basis vormt voor het libretto van de opera Peter Grimes.
3. Tenor Anthony Dean Griffey als Peter Grimes in de versie van de Metropolitan Opera van zaterdag 15 maart.
4. Sopraan Patricia Racette zingt in de Metropolitan Opera aanstaande zaterdag de rol van de dorpsonderwijzeres Ellen Orford.

Geen opmerkingen: