Cabaret als speelfilm uit 1972, vrij naar de gelijknamige musical — via BBC1 in de nacht van dinsdag 8 op 9 juli

Rolpent uit 1972
In de nacht van dinsdag 8 op woensdag 9 juli zendt BBC 1, tussen 00:25 uur en 02:25 uur, de speelfilm Cabaret uit. Deze rolprent is in 1972 door Bob Fosse (1927-1987) gerealiseerd, op een draaiboek van Jay Allen, vrij naar de gelijknamige theatermusical uit 1966. En die was weer gebaseerd op twee boeken van de Engelse schrijver Christopher Isherwood (1904-1986): Mr Norris changes Trains uit 1935 — als toneel- en filmversie getiteld I am a camera — en Goodbye to Berlin uit 1939. In beide gevallen wordt een beeld geschetst van de situatie in het Duitsland van kort voor de gelukte greep naar de macht (op 31 januari 1933) door een van de grootste krankzinnige beestmensen van de 20ste eeuw: Adolf Hitler.
Liza Minnelli speelt daarin de rol van de jonge Sally Bowles, die als Amerikaanse nachtclubzangeres — bij Isherwood is zij echter geenszins Amerikaans — haar geluk wil beproeven in het Berlijn van 1931, waar de satanische geest van het nazisme reeds gist en steeds meer aan de dag treedt. Maar Sally probeert de politieke realiteit op afstand te houden. In de bewuste nachtclub gaat het er dol aan toe, met zang en dans en seksuele uitspattingen. Dat alles onder het toeziend oog van de ceremoniemeester van de Kit Kat Club — in de film onnavolgbaar neergezet door Joel Grey — geboren in 1932 als Joel David Katz —, die in twee categorieën voor die rol is onderscheiden, in 1972. Sally Bowles is in haar privéleven niet bepaald "ein Kind von Traurigkeit" en ze houdt het dan ook met twee mannen gelijktijdig — die beiden vanwege hun niet weg te redeneren homoërotische kant eveneens in die optiek in elkanders vaarwater geraken.
Haar huisgenoot, de hier Britse Brian Roberts — bij Isherwood nog Cliff Bradshaw — gespeeld door Michael York, is de eerste die een verhouding met Sally Bowles krijgt; via de nachtclub komen beiden in contact met een rijke edelman — Maximilian von Heune — die in de rolprent gestalte krijgt door de Duitse acteur Helmuth Griem. En met hem raakt Sally eveneens emotioneel geïvolveerd.
Terecht is er hier en daar gezegd dat Bob Fosse in 1972 niet zozeer een musicalfilm heeft gemaakt maar veeleer een film met muziek heeft gecreëerd. Nog in hetzelfde jaar werd hij voor deze film onderscheiden met een zogenoemde Oscar voor beste regisseur. Over de talrijke songs van de musical valt nog te vertellen dat Bob Fosse de meeste daarvan die in het draaiboek voorkomen, in de film heeft weggelaten en zich heeft beperkt tot de nummers die binnen de Kit Kat Club worden gezongen. De componist en de tekstdichter — John Kander (geboren 1927), respectievelijk Fred Ebb (1933-2004) — hebben speciaal voor de film sommige nummers vervangen. En zo hebben Mein Herr en Money money wereldfaam verworven.
____________
Abeeldingen
1. Regisseur Bob Fosse.
2. Acteur Joel Grey, hier in 1993 tijdens een uitreiking van de Emmy Awards.
3. Roman uit 1935 door Christopher Isherwood, hier in de reeks Penguin Modern Classics, 1961.
4. Panther-editie uit 1977 van de 'aanvullende' roman uit 1939 van dezelfde auteur.