vrijdag 30 januari 2009

Nabucco door de Nationale Reisopera zaterdagavond op Radio 4 en daarna nog in negen Nederlandse theaters

Toeren door ons land
Jongstleden dinsdag is de nieuwe enscenering door de Nationale Reisopera van het muziekdrama Nabucco van Giuseppe Verdi (1813-1901) in het Muziekkwartier in Enschede in première gegaan en daarbij zijn opnamen gemaakt voor het Radio 4-programma Opera live, dat zaterdagavond vanaf 19:02 uur op genoemde zender kan worden beluisterd. Het Gelders Orkest en het Koor van de Nationale Reisopera worden gedirigeerd door William Lacey. Voor de namen van de solisten verwijzen we hier naar het betreffende gedeelte van de website van DNR.


Binnen vier weken — vanaf de 253 ste verjaardag van Wolfgang Amadeus Mozart (27-01) tot en met 21 februari — doet de Nationale Reisopera twaalf steden aan met dit veelgeprezen stuk muziektheater. Op het moment dat de radio-uitzending werd gerealiseerd, zijn er al twee theaters bespeeld en dezelfde avond speelt het gezelschap in Utrecht. Daardoor resteren er nog negen voorstellingen. Welke dat zijn, kunt u vinden op het daarbij behorende gedeelte van de website van DNR. Tussen de optredens zit meestal één dag en een enkele keer zijn dat er twee. Dat mag ook wel als je bedenkt dat het gezelschap de ene dag in Leeuwarden staat en het de daarop volgende dag een voorstelling in Heerlen moet geven, om daarna weer naar Groningen te moeten reizen.

Achtergronden
De eigenlijke naam van dit muziekdrama is Nabucodonosor, de Italiaanse benaming voor Nebucadnezar. Het stuk telt vier bedrijven en is gebaseerd op een libretto van Temistocle Solera (1815-1878) die daarvoor heeft gebruik gemaakt van het Franse toneelstuk met die Italiaanse naam, geschreven door Auguste Anicet-Bourgeois (1806-1870) en Francis Cornu (1800-1848). De eerste uitvoering werd gegeven in de Scala van Milaan op 9 maart 1842. Een jaar later werd het muziekdrama in Wenen voorgesteld en weer een jaar daarop in Duitsland te Stuttgart.


Het verhaal
We bevinden ons ein het jaar 578 voordat men in ons deel van de wereld met de christelijke jaartelling is begonnen. De plaatsen van handeling zijn Jeruzalem en Babylon. Koning Nabucco heeft Jeruzalem bestormd; de Hebreeuwse priester Zaccaria heeft Fenena, de dochter van Nabucco, echter in zijn macht, en verkeert daardoor in de veronderstelling dat hij de koning wel kan chanteren. Fenena is verliefd op de neef van de koning van Jeruzalem: Ismael, die eens haar zuster Abigail heeft afgewezen. Nabucco slaagt erin de tempel binnen te komen, en Abigail komt door middel van een document aan de weet dat zij niet de rechtmatige trooopvolgster is, maar heeft haar zinnen toch op de kroon gezet.
Nabucco laat zich tot God verklaren, maar wordt daarvoor met overdonderende gekte gestraft, waarop Abigail haar plan ten uitvoer kan brengen en de troon te bestijgen. Zij geeft opdracht de Hebreërs en de afvallige Fenena te executeren. In een helder moment slaagt Nabucco er echter in de executie te verhinderen. Hij gaat ertoe over de God der Hebreërs te erkennen, waardoor Baäl ten val komt.
Er kleeft nog een bijzonder element aan deze opera. Het beroemdste gedeelte daaruit — het koor dat Va pensiero zingt — vindt zijn oorsprong in de 136ste Psalm, en daarmee heeft Verdi de faam verworven zich als strijder voor de eenheid van Italië te hebben opgeworpen. De gehele opera heeft de lang aanhoudende bekendheid eveneens voornamelijk aan dit koornummer te danken.


Het thema Nabucco werd in het eerste decennium van de achttiende eeuw door Keiser respectievelijk Ariosti, alsmede drie decennia na de versie van Verdi — toen door Dibellemont — eveneens op muziek gezet.
___________
Afbeeldingen: Scènefoto's van de enscenering van Nabucco waarmee De Nationale Reisopera tot en met 21 februari door ons land toert. De foto's zijn gemaakt door Marco Borggreve.

Geen opmerkingen: